Kikuyu Bible

Ũhoro wa Ibuku Rĩĩrĩ

Ndũmĩrĩri iria irĩ ibuku-inĩ rĩĩrĩ ciandĩkĩirwo Samaria, itũũra inene rĩa Isiraeli, na Jerusalemu, itũũra inene rĩa Juda. Anene na andũ a matũũra maya meerĩ nĩmahooyaga ngai cia mĩhianano, na magatunya athĩĩni indo ciao, o na makaagaga gwathĩkĩra Jehova. Nĩ ũndũ wa gĩtũmi kĩu, Ngai nĩoigire atĩ nĩakaherithia Isiraeli hamwe na Juda.

Ngai oigire atĩ matukũ marĩa magooka andũ a Isiraeli na Juda nĩmakamũcookerera. Ngai, hamwe na mũthamaki ũrĩa agaathuura, nĩmakamenyerera andũ o ta ũrĩa mũrĩithi amenyagĩrĩra ngʼondu ciake. Ningĩ nĩgũgakorwo na thayũ kũndũ guothe (4:3, 4).

Mwandĩki

Ibuku rĩĩrĩ rĩandĩkirwo nĩ Mika.

Ũrĩa Ibuku Rĩĩrĩ Rĩgayanĩtio

· Ituĩro igũrũ rĩa Samaria na Jerusalemu

1:1-16

· Mĩbango mĩũru ya atongoria

2:1–3:12

· Gũcookerera Ngai

4:1–5:15

· Ituĩro na tha cia Ngai

6:1–7:20

.

1 Ĩno nĩyo ndũmĩrĩri ya Jehova ĩrĩa yakinyĩrĩire Mikaũrĩa warĩ wa itũũra rĩa Moreshethu, ĩkoniĩ Samaria na Jerusalemu, hĩndĩ ya ũthamaki wa Jothamu, na wa Ahazu, na wa Hezekia, athamaki a Juda.

2 Atĩrĩrĩ, ta thikĩrĩriai inyuĩ andũ aya inyuothe;

o nawe thĩ ta igua, na arĩa othe matũũraga kuo,

nĩgeetha Mwathani Jehova arute ũira wa kũmũũkĩrĩra,

o we Mwathani arĩ thĩinĩ wa hekarũ yake theru.

Ituĩro rĩa Gũũkĩrĩra Samaria na Jerusalemu

3 Atĩrĩrĩ! Jehova nĩarooka oimĩte gĩikaro gĩake;

araikũrũka arangĩrĩrie kũrĩa gũtũũgĩru gũkũ thĩ.

4 Irĩma itwekaga irĩ rungu rwake,

nayo mĩkuru ĩgaatũkana;

itwekaga ta mũhũra ũrĩ mwaki-inĩ,

igaikũrũka ta maaĩ maikũrũkĩte na ihenya kĩgaragaro-inĩ.

5 Ũndũ ũyũ wonekete nĩ ũndũ wa ũremi wa Jakubu,

na nĩ ũndũ wa mehia ma nyũmba ya Isiraeli.

Ũremi wa Jakubu-rĩ, nĩ ũrĩkũ?

Githĩ ti Samaria?

Kũndũ kũrĩa gũtũũgĩru kwa Juda-rĩ, nĩ kũ?

Githĩ ti Jerusalemu?

6 “Nĩ ũndũ ũcio, ngaatua Samaria hĩba ya mahiga,

gũtuĩke kũndũ gwa kũhaandagwo mĩthabibũ.

Nĩngaita mahiga marĩo mũkuru-inĩ

na thikũrie mĩthingi yarĩo.

7 Mĩhianano yarĩo yothe nĩĩkoinangwo icunjĩ;

nacio iheo ciothe cia hekarũ yarĩo icinwo na mwaki.

Nĩngananga mĩhianano yothe yarĩo.

Tondũ rĩonganirie iheo ciarĩo kuuma mũcaara wa ũmaraya,

na igaatũmĩrwo rĩngĩ irĩ mũcaara wa kũrĩha maraya.”

Maithori na Kĩrĩro

8 Tondũ ũcio-rĩ, ngũrĩra na ngirĩke,

na thiĩ ndĩ magũrũ matheri na ndĩ njaga.

Ngũgirĩka o ta mbwe,

na ndĩre ta ndundu.

9 Nĩgũkorwo kĩronda kĩarĩo gĩtingĩhona;

gĩũkĩte gĩgakinya Juda.

Nĩgĩkinyĩte o kĩhingo‑inĩ kĩa andũ akwa,

gĩgakinya Jerusalemu kuo kwene.

10 Mũtikaheane ũhoro ũcio kũu Gathu,

mũtikarĩre o na hanini.

Ningĩ kũu Bethi-Ofara

mwĩgaragariei rũkũngũ‑inĩ.

11 Inyuĩ andũ arĩa mũtũũraga Shafiri,

thiĩi mũrĩ njaga na mũconokete.

Andũ arĩa matũũraga Zaanani

matingiuma itũũra rĩao.

Narĩo itũũra rĩa Bethi-Ezeli no gũcaaya rĩracaaya,

itũũra rĩu rĩtingĩhota gũkũgitĩra.

12 Andũ arĩa matũũraga Marothu-rĩ,

menyogondaga nĩ ruo, o metereire ũteithio,

nĩ ũndũ mwanangĩko ũikũrũkĩte kuuma kũrĩ Jehova,

ũgakinya o kĩhingo-inĩ kĩa Jerusalemu.

13 Inyuĩ mũtũũraga Lakishi,

ngaari cianyu cia ita ciohererei mbarathi.

Nĩ inyuĩ mwatoonyirie Mwarĩ wa Zayuni mehia-inĩ,

nĩgũkorwo ũremi wa Isiraeli woimanire na inyuĩ.

14 Nĩ ũndũ ũcio nĩmũkahe Moreshethu-Gathu

iheo cia kuuganĩra ũhoro.

Itũũra rĩa Akizibu no rĩa kũheenereria

athamaki a Isiraeli.

15 Inyuĩ mũtũũraga Maresha

nĩngamũrehithĩria mũndũ wa kũmũũkĩrĩra, amũtoorie.

Ũrĩa we ũrĩ Riiri wa Isiraeli

nĩagooka Adulamu.

16 Enjwoi mĩtwe mũcakaĩre

ciana cianyu iria mũkenagĩra;

mwĩenjei kĩhara mũhaane ta nderi,

nĩgũkorwo ciana icio cianyu nĩigatahwo.

—https://api-cdn.youversionapi.com/audio-bible-youversionapi/327/32k/MIC/1-ccf2f5b6b10686ff6759d4a590ff8a1f.mp3?version_id=1622—

Mĩbango ya Mũndũ na Mĩbango ya Ngai

1 Kaĩ andũ arĩa mathugundaga waganu,

o acio meciiragia maũndũ mooru marĩ ũrĩrĩ, marĩ na haaro-ĩ!

Rũciinĩ gwakĩa mekaga o ũguo,

tondũ hinya wa gwĩka ũguo marĩ naguo.

2 Macumĩkagĩra mĩgũnda makamĩtunyana,

na makeerirĩria nyũmba magacioya na hinya.

Maheenagia mũndũ makamũtunya mũciĩ wake,

makaheenia mũndũ wao, makamũtunya igai rĩake.

3 Nĩ ũndũ ũcio, Jehova ekuuga atĩrĩ:

“Nĩndĩrathugunda mwanangĩko wa gũũkĩrĩra andũ aya,

ũrĩa mũtakahota kwĩhonokia.

Mũtigacooka gũthiiaga na mwĩtĩĩo,

nĩgũkorwo ihinda rĩu nĩ rĩa mũtino.

4 Mũthenya ũcio andũ nĩmakamũthekerera;

na mamũnyũrũrie na rwĩmbo rũrũ rwa kĩrĩro, maine atĩrĩ,

‘Tũrĩ anange biũ;

indo cia andũ akwa nĩngayane.

Nĩacieheretie kuuma kũrĩ niĩ!

Aragaya mĩgũnda iitũ kũrĩ andũ arĩa matũkunyanagĩra.’ ”

5 Nĩ ũndũ mũtigakorwo na mũndũ o na ũmwe kĩũngano-inĩ kĩa Jehova

wa kũgaya ithaka na ũndũ wa gũcicuukĩra mĩtĩ.

Anabii a Maheeni

6 Anabii ao moigaga atĩrĩ, “Mũtikarathe ũhoro.

Tigagai kũratha ũhoro ũkoniĩ maũndũ maya;

gĩconoko gĩtigatũkinyĩrĩra.”

7 Ningĩ nĩ kwagĩrĩire kũũranagio atĩrĩ,

wee nyũmba ya Jakubu:

“Kaĩ Roho wa Jehova arĩ mũrakaru?

We no eke maũndũ ta macio?”

“Githĩ ciugo ciakwa itigunaga

mũndũ ũrĩa ũthiiaga na mĩthiĩre mĩrũngĩrĩru?

8 Ica‑ikuhĩ‑rĩ, andũ akwa maarahũkĩte magatuĩka ta thũ.

Mũtunyaga andũ arĩa mahooreire nguo ciao cia goro,

mũgatunya ehĩtũkĩri arĩa marahĩtũka matekũmaka,

o acio matakoragwo na meciiria ma mbaara na inyuĩ.

9 Mũingataga andũ‑a‑nja a andũ akwa

kuuma mĩciĩ yao ĩrĩa mĩega.

Mũgatunya ciana ciao

kĩrathimo gĩakwa nginya tene.

10 Ũkĩrai mũthiĩ, mwehere!

Nĩgũkorwo gĩikaro gĩkĩ ti kĩo kĩhurũko kĩanyu,

tondũ nĩgĩthaahie,

kĩanangĩtwo ũndũ gĩtangĩcookererio.

11 Mũndũ wa maheeni na ũtaaragia ma angĩũka oige atĩrĩ,

‘Ndaamũrathĩra gũkorwo na ndibei na njoohi nyingĩ,’

ũcio nĩwe ũngĩtĩkĩrĩka nĩ andũ aya!

Ũhonokio Kwĩranĩrwo

12 “Atĩrĩrĩ, inyuĩ andũ a Jakubu,

ti‑itherũ nĩngamũcookanĩrĩria, inyuothe,

o na inyuĩ matigari ma Isiraeli nĩngamũrehe hamwe.

Ngamarehe hamwe ta ngʼondu irĩ kiugũ,

matuĩke ta rũũru rwa mbũri rũrĩ ũrĩithio-inĩ waruo;

nakĩo kĩrĩndĩ kĩa andũ kĩiyũre kuo.

13 Mũhingũri njĩra, nĩakambata arĩ mbere yao;

nao nĩmakamomora kĩhingo moime nja.

Mũthamaki wao nĩakoimagara arĩ mbere yao,

Jehova amatongoretie.”

—https://api-cdn.youversionapi.com/audio-bible-youversionapi/327/32k/MIC/2-13b5ddfa17313d5224bee9faa0a849c7.mp3?version_id=1622—

Atongoria na Anabii Gũkũũmwo

1 Ningĩ ngiuga atĩrĩ,

“Ta iguai, inyuĩ atongoria a Jakubu,

o inyuĩ aathani a nyũmba ya Isiraeli.

Githĩ mũtiagĩrĩirwo nĩkũmenya ũhoro wa gũtuanĩra ciira na kĩhooto.

2 No inyuĩ mũthũire maũndũ mega no mũkenda marĩa mooru;

inyuĩ mũnũraga andũ akwa ikonde,

na mũgathoora nyama mahĩndĩ-inĩ mao.

3 Inyuĩ mũrĩĩaga nyama cia mĩĩrĩ ya andũ akwa,

mũkamonũra ikonde

na mũkoinanga mahĩndĩ mao tũcunjĩ;

O inyuĩ mũmatinangagia ta nyama cia gũkarangwo na rũgĩo,

o na ta nyama cia gũtherũkio na nyũngũ.”

4 Hĩndĩ ĩyo magaakaĩra Jehova,

nowe ndakamacookeria.

Hĩndĩ ĩyo nĩakahitha ũthiũ wake kuuma kũrĩ o,

tondũ wa ũũru ũrĩa mekĩte.

5 Jehova ekuuga atĩrĩ,

“Ha ũhoro wa anabii acio

mahĩtithagia andũ akwa,

mũndũ aamahe irio,

maanagĩrĩra makiugaga ‘thayũ,’

no angĩmaima irio,

makahaarĩria mbaara ya kũmũũkĩrĩra.

6 Tondũ ũcio, ũtukũ nĩũkamũhubanĩria,

mwage kuona cioneki,

mũhubanĩrio nĩ nduma mwage ũguũrio.

Riũa nĩrĩgathũĩra anabii,

naguo mũthenya ũmatuĩkĩre nduma.

7 Ooni-maũndũ nĩmagaconoka,

nao aragũri maconorithio.

Othe nĩmakahumbĩra mothiũ mao,

tondũ gũtirĩ ũhoro magaacookerio nĩ Ngai.”

8 No hakwa-rĩ, niĩ njiyũrĩtwo nĩ hinya,

na ngaiyũrwo nĩ Roho wa Jehova,

o na ngaiyũrwo nĩ kĩhooto na ũhoti,

nĩguo nyumbũrĩre Jakubu ũremi wake,

na nyumbũrĩre Isiraeli mehia make.

9 Ta thikĩrĩriai, inyuĩ atongoria a nyũmba ya Jakubu,

o inyuĩ aathani a nyũmba ya Isiraeli,

inyuĩ mũmenaga kĩhooto,

na mũkoogomia maũndũ marĩa ma ma;

10 inyuĩ mwakaga Zayuni na ũiti wa thakame,

na mũgaaka Jerusalemu na waganu.

11 Atongoria akuo matuaga ciira maahakwo,

athĩnjĩri-Ngai akuo marutanaga maarĩhwo,

na anabii akuo marathaga mohoro maheo mbeeca.

No rĩrĩ, megiritanagia na Jehova makoiga atĩrĩ,

“Githĩ Jehova ndakĩrĩ gatagatĩ-inĩ gaitũ?

Gũtirĩ ũũru ũngĩtũkora.”

12 Nĩ tondũ wanyu-rĩ,

Zayuni gũgaaciimbwo ta mũgũnda,

Jerusalemu gũtuĩke hĩba ya mahiga,

nakĩo kĩrĩma kĩrĩa gĩakĩtwo hekarũ

gĩtuĩke kĩhumbu kĩmereirwo nĩ ihinga.

—https://api-cdn.youversionapi.com/audio-bible-youversionapi/327/32k/MIC/3-216d9e75eb973e507875e6cecac648f1.mp3?version_id=1622—

Kĩrĩma kĩa Jehova

1 Matukũ-inĩ ma kũrigĩrĩria,

kĩrĩma kĩrĩa kĩa hekarũ ya Jehova nĩgĩkahaandwo

kĩrĩ kĩo kĩnene gatagatĩ ka irĩma iria ingĩ;

nĩgĩkambarario igũrũ rĩa tũrĩma tũrĩa tũngĩ,

nao andũ a ndũrĩrĩ nĩkuo magaathiiaga.

2 Ndũrĩrĩ nyingĩ igaathiĩ kuo, ikiugaga atĩrĩ,

“Ũkai twambate tũthiĩ kĩrĩma‑inĩ kĩa Jehova,

tũthiĩ nyũmba ya Ngai wa Jakubu.

Nĩagatũruta ũhoro wa mĩthiĩre yake,

nĩgeetha tũgeragĩre njĩra ciake.”

Nĩgũkorwo Zayuni nĩgũkoima ũtaarani,

nakuo Jerusalemu kuume ndũmĩrĩri ya Jehova.

3 Nĩagatuithania ndũrĩrĩ nyingĩ ciira,

nacio ndũrĩrĩ iria irĩ hinya cia kuuma kũraya aciiguithanie.

Magaatura hiũ ciao cia njora ituĩke hiũ cia mĩraũ,

namo matimũ mao maturwo hiũ cia gũceeha mĩtĩ.

Gũtirĩ rũrĩrĩ rũgaacooka kũrũa na rũrĩa rũngĩ na hiũ cia njora,

kana rũcooke kwĩruta ũhoro wa mbaara rĩngĩ.

4 O mũndũ agaikaraga gĩtina-inĩ kĩa mũthabibũ wake

na aikarage gĩtina-inĩ kĩa mũkũyũ wake,

na gũtirĩ mũndũ ũkaamamakia,

nĩgũkorwo ũguo nĩguo Jehova Mwene-Hinya-Wothe oigĩte.

5 Andũ a ndũrĩrĩ ciothe no marũmĩrĩre

kĩrĩra kĩa ngai ciao;

no ithuĩ tũrĩrũmagĩrĩra kĩrĩra kĩa Jehova Ngai witũ

nginya tene na tene.

Mũbango wa Jehova

6 Jehova ekuuga atĩrĩ:

“Mũthenya ũcio-rĩ,

nĩngacookanĩrĩria ithua;

na nĩngacookanĩrĩria arĩa matahĩtwo,

o na arĩa nyariirithĩtie.

7 Ithua nĩngacitua matigari,

na arĩa maingatĩtwo ndĩmatue rũrĩrĩ rũrĩ hinya.

Jehova nĩwe ũkamaathaga arĩ Kĩrĩma-inĩ gĩa Zayuni,

kuuma mũthenya ũcio nginya tene.

8 Ha ũhoro waku, wee mũthiringo ũyũ mũraihu na igũrũ

wa kũrangĩra rũũru rwa mbũri,

o wee kĩĩhitho kĩrũmu kĩa Mwarĩ wa Zayuni-rĩ,

wathani ũrĩa warĩ naguo mbere nĩũgagũcookerera;

naguo ũthamaki wa Mwarĩ wa Jerusalemu ũmũcookerere.”

9 Atĩrĩrĩ, nĩkĩ kĩratũma ũrĩre wanĩrĩire,

kaĩ ũtarĩ na mũthamaki?

Kaĩ ũkuĩrĩirwo nĩ mũkũhei kĩrĩra,

tondũ wanyiitwo nĩ ruo rũhaana ta rwa mũndũ-wa-nja akĩrũmwo?

10 Wĩnyogonde nĩ ruo, wee Mwarĩ wa Zayuni,

o ta mũndũ-wa-nja akĩrũmwo,

nĩgũkorwo rĩu no nginya uume itũũra inene

ũgaikare nja werũ-inĩ.

Nĩũgathiĩ Babuloni;

kũu nĩkuo ũkaahonokerio.

Kũu nĩkuo Jehova agaagũkũũra

kuuma guoko-inĩ gwa thũ ciaku.

11 No rĩrĩ, ndũrĩrĩ nyingĩ

nĩicookanĩrĩire, igũũkĩrĩre.

Iroiga atĩrĩ, “Rekei anyiitwo nĩ thaahu,

rekei maitho maitũ mathekerere Zayuni!”

12 No cio itingĩmenya meciiria ma Jehova;

o na itiũĩ mũbango wake,

o we ũrĩa ũcicookanagĩrĩria

ta itĩĩa cia ngano kĩhũrĩro-inĩ.

13 “Arahũka, wee Mwarĩ wa Zayuni, ũhũũre ngano ĩyo,

nĩgũkorwo nĩngakũhe hĩa cia kĩgera;

nĩngakũhe mahũngũ ma gĩcango

nawe nĩũkahehenja ndũrĩrĩ nyingĩ.”

Uumithio ũcio meyoeire na njĩra ĩtarĩ ya kĩhooto nĩũkawamũrĩra Jehova,

ũtonga wao ũwamũrĩre Mwathani wa thĩ yothe.

—https://api-cdn.youversionapi.com/audio-bible-youversionapi/327/32k/MIC/4-fb33666f47a92803769d70fc443aa8c0.mp3?version_id=1622—